Lazarevac je naseljeno mesto i istoimena opština u gradu Beogradu. Lazarevac ima preko 26000 stanovnika. Poznat je po Rudaskom basenu Kolubara,kao i po Kolubarskoj bici koja se odigrla na ovim prostorima.
Lazarevac leži na nadmorskoj visiniod 147m, u blizini reke Kolubare. Opština Lazarevac je jedna od 16 beogradskih opština. Sačinjavaju je 33 naseljena mesta. Nalazi jugozapadno od Beograda 55 km. Prostire se na 384 km2. Graniči sa opštinama Lajkovac, Ub, Obrenovac, Mladenovac, Barajevo, Ljig i Aranđelovac.
HIDROLOŠKE KARAKTERISTIKE
Sve reke ovog kraja pripadaju slivu reke Kolubare.
Kolubara je pritoka Save. Nastaje spajanjem reke Obnice i Jablanice u blizini Valjeva. U Savu se uliva istočno od Obrenovca. Teče duž cele zapadne granice opštine. |
Ljig je najveća desna pritoka Kolubare. Dug je 33km. Čini jugozapadnu granicu opštine Lazarevac. Sa ove teritorije prima pritoke Onjeg i Grabovice. |
Lukavica je rečica koja protiče kroz Lazarevac i uliva se u Kolubaru.. |
Turija izvire ispod Kosmaja. Duga je 36km, uliva se u Kolubaru. Od pritoka prima Sibički reku, Seonu, Beljanicu. |
Peštan je desna pritoka reke Kolubare. Ime je dobio po veoma peskovitom koritu. Izvire na severoj strani planine Bukulje. Teče u pravcu jugoistok–severozapad. Posle 33 km toka, uliva se u Kolubaru kod Vreoca. Nekada se Peštan ulivao u Kolubaru kod mesta Draževac , bio je duk 45 km i bio je Kolubarina najduža pritoka. Spada u jednu od najzagađenijih reka u Srbiji. |
ISTORIJA MESTA
Posle proglašenja nezavisnosti Srbije 1878. godine ova oblast zbog blizine Beograda i intezivne trgovine sa Austrougarskom, ekonomski jača. Selo Šopić je 1882. godine proglašeno za varošicu. Novo ime Lazarevac mesto dobija 28. juna 1889. godine. Po jednom mišljenju Lazarevac je dobio ime po najstarijoj kafani u ovom kraju, koja se zvala “Knez Lazar”, a po drugom, proglašen je za varošicu na Lazarevu subotu, pa je po tome dobio ime Lazarevac. Od 1885. godine u Lazarevcu se nalazi sreski sud, osnovna škola... Početkom XX veka dobija poštu, a 1906. godine apoteku i prvog lekara. Usled brzog razvoja zanata u Lazarevcu sa početkom XX veka formira. Pred Prvi svetski rat u Lazarevcu je služio kao sudski praktikant i najveći srpski komediograf Branislav Nušić. Postoje pretpostavke da je za svoju komediju “Sumnjivo lice” uzeo tipove iz predratnog društva ovih krajeva. Za vreme Prvog svetskog rata 1914-1918. godine Lazarevac je znatno porušen. Posle oslobođenja Lazarevac je ponovo oživeo kao trgovačko, zanatlijsko i administrativno mesto čitave oblasti. Dan posle šestoaprilskog bombardovanja Beograda 1941. godine, bombama su zasuti Lazarevac i pomoćni aerodrom u njegovoj blizini . Stanovništvo ovih krajeva, već veoma iscrpljeno od Prvog svetskog rata, ne prihvatajući okupaciju u velikom broju se,priključilo pokretima otpora. Zbog čega je tokom celog rata vršena odmazda na članovima porodica onih koji su se borili protiv nemačkih snaga, ali isto tako odmazde su vršene i među večito podeljenom srpskom stanovništvu. Sam Lazarevac oslobođen 19. septembra 1944. uz veliku pomoć vojnika Crvene armije koja je praktično i oslobodila Beograd i ove krajeve.Industrijalizacijom i intenzivnom eksploatacijom uglja u decenijama posle Drugog svetskog rata Lazarevac i okolina iz temelja menjaju lik i postaju sredina od bitnog značaja za svakodnevni život i razvoj čitave Srbije. Lazarevac je dobio status grada 1964. godine u Titogradu.
.
DRUŠTVENA INFASTRUKTURA
Centar za kulturu Lazarevac je izgrađen je 1977. godine . Danas je on značaja ustanova kulture Grad Beograd. Poseduje univerzalnu dvoranu sa 566 sedišta, savremenu glumačku garderobu, izložbeni prostor, funkcionalnu učionicu, kao i ostale prateće prostorije, a iz čijih se podrumskih prostorija do kasnih osamdesetih oglašavao i Radio Lazarevac. U sklopu se nalaze i Moderna galerija površine oko 1.110 m˛, koja je fizicki odvojena od Centra za kulturu. U galeriji se nalazi stalna kao i izložbeni prostor za tekuće programe.
Biblioteka Dimitrije Tucović poseduje preko 85.000 knjiga primeraka naših i inostranih pisaca. U biblioteci evidentirano je preko 7.000 redovnih čitalaca. Knjižni fond dopunjava se svake godine novim izdanjima i savremenom literaturom. Biblioteka omogućava da knjiga bude pročitana i pristupačna svakome ko želi da čita, a organizuju se i promocije knjiga i na drugi način se propagira širenje knjige i znanja. Gradska biblioteka, je 2011. godine premeštena u renovirane prostorije nekadašnje bolnice u centru grada. I danas je to jedna od najlepših biblioteka u Srbiji.
Crkva svetog Dimitrija je spomen-crkve sa kosturnicom. Ideja za njenu izgradnju poistekla je iz potrebe za sahranjivanjem moštiju ratnika poginulih u Kolubarskoj bici iz 1914. godine. Lazarevački hram Svetog Dimitrija je sagrađen po projektu ruskog emigranta arhitekte Ivana Afanasjeviča Rika, između 1938. i 1941. godine. Ona je uz Crkvu Svetog Đorđa na Oplencu najmonumentalniji memorijal koji je podignut na prostorima nekadašnje Kraljevine Jugoslavije što joj daje poseban značaj.
Sportski centar Kolubara sastoji se od fudbalskog stadiona sa pomočnim terenom, zatvorenog i otvorenog bazena, velike i pomoćne sale i ostalih pratećih objekata