Fotografija

Fotografija spada u osmu umetnost, iako se ponekad definiše kao deo slikarstva. Ona je medij dobijen delovanjem svetlosti na površinu koja je osetljiva na svetlost. Fotografija može postojati u fizičkom obliku(na papiru, staklu, limu...) ili u elektronskom obliku(na zaslonu ekrana, projektovanjem na određenu podlogu...). Istim nazivom se označavaju tehnička delatnost i umetnička disciplina.

Oblasti stvaranja u fotografiji:

•Umetnička fotografija (umetnički izraz kroz fotografiju)

•Novinska fotografija (fotožurnalizam)

Jedna od prvih fotografija na kojoj se vidi ljudsko biće: Pariski Boulevard du Temple Luja Dagera iz 1838. ili 1839.

•Reklamna fotografija (uglavnom studijska fotografija za reklamiranje određenih proizvoda)

•Naučna fotografija (medicinska fotografija, astronomska, naučne analize, forenzika...)

•Svadbena fotografija(snimanje mladenaca u posebnim enterijerima)

•Amaterska fotografija (hobi i porodična fotografija)

Naziv fotografija prvi je upotrebio Francuz Herkil Florans 1833. godine prilikom opisivanja svog otkrića slikanja pomoću svetlosti, ali njegov izum nije bio tada obelodanjen, nego tek vek i po kasnije-1977. godine, pa javnost u to vreme nije saznala za taj naziv. Ponegde se može pročitati da nemačka istoriografija pripisuje prvu upotrebu naziva fotografija nemačkom astronomu Johanu Medleru, ali ostala svetska istoriografija to argumentovano osporava. Zvanično je prvi uneo u javnost naziv fotografija(crtanje pomoću svetlosti) engleski astronom i fizičar Džon Heršel 1839. godine.

Najraniju fotografiju prirode načinjenu uz pomoć svetlosti i kamere opskure (optička sprava koja se koristila kao pomagalo za crtanje i predstavlja izum koji je vodio otkriću fotografije) dobio je 1826. godine Francuz Nisefor Nijeps. Ta fotografija (popularno nazvana "Pogled na golubarnik") sačuvana je, a otkrio ju je 1952. godine istoričar fotografije Helmut Gernshajm.

Francuski slikar panorama i pozorišnog dekora Luj Mande Dager usavršio je Nijepsov postupak i dobio prve fotografije na posrebrenoj ploči 1837. godine. Dve godine kasnije Dagerovo usavršeno otkriće je zvanično objavljeno pred francuskom Akademijom nauka i poklonjeno svetu pod nazivom dagerotipija (dagerotipije su bile unikati i mogle su se posmatrati samo pod određenim uglom). Taj dan se smatra rođendanom fotografije.

Englez Vilijam Henri Foks Talbot je nezavisno započeo svoje opite 1835. godine kada je dobio prve fotografske minijature na papiru. On je primenio postupak koji je nazvao talbotipija. Talbot je u kameru opskuru unosio papir prepariran srebrnim hloridom i tako dobijao negativ, od koga se, prosvetljavanjem (tj. kopiranjem) mogao dobiti neograničen broj pozitiva. Time je postavljen princip negativ-pozitiv na kome počiva savremena fotografija.

Razvoj fotografije u boji

Prve eksperimente sa bojom izveo je francuski muzičar Luj Dik Doron oko 1868-69. Mada je dobio neke primerke fotografija u boji, postupak je bio složen za izvođenje i nije imao većeg odjeka u javnosti. Za prodor fotografije u boji zaslužna su braća Limijer. 1904. godine su izumeli postupak sa obojenim zrncima krompirovog skroba i to je prvi praktično primenljiv postupak za fotografiju u boji, uveden u fotografsku praksu 1907. godine. Međutim, do šire primene boje u fotografiji dolazi posle 1930. sa usavršavanjem filma u boji, najpre od nemačkog proizvođača Agfa, zatim i od američkog Kodaka. Naredno veliko otkriće na tom polju je trenutna polaroid-fotografija (izum Edvina Landa, 1947.) kojom se neposredno posle snimanja dobija gotov pozitiv. Fotografija je prešla usko profesionalne granice a industrija je proizvodila sve jednostavnije forme kamera, dostupnih svima. Krajem 20. veka doživela je još jednu revoluciju uvođenjem digitalne fotografije. Pokrenula se čitava legija fotografa, ne samo profesionalnih nego i amatera, pred čijim objektivima sve ima vrednost: i oblačak povrh Ajfelove kule, i kamena pećina u Kapadokiji, i mavarski spomenik u Andaluziji, i kapljice rose na listu- bilo gde u svetu. Slika u srebru, naizgled jednostavna, mukotrpno je rađana, i isto tako stasavala. Doprinela je nauci, otkrila nevidljivo, približila daleke narode i omogućila pogled na skrivene kutke čovečanstva. (G. Mal)